Sommige mensen die bij mij model zitten, zeggen dat dit een goede manier is om te mediteren, te dromen of je gedachten op een rij te zetten. Als schilder die je dat gebeuren: de blik van iemand wordt zachter en iemand lijkt meer in gedachten dan daarvoor. Zelf ontdek ik dat ook schilderen deze uitwerking kan hebben. Je raakt in een trans, komt in een flow en tijdens het schilderen realiseer je je ineens dat de kleuren die je mengt voor een deel intuïtief tot stand komen en voor een deel op basis van opgedane kennis en ervaring opgebracht worden.

De omstandigheden voor intuïtief en trefzeker reageren moeten goed zijn. Voor een deel is dit iets wat je niet kunt beïnvloeden, maar voor een groot deel kun je het wel beïnvloeden. Zo kan je jezelf leren te focussen, jezelf af te sluiten voor invloeden van je omgeving en je te richten op je schilderij en hetgeen je schildert. Voor een deel zijn deze omstandigheden te beïnvloeden door enerzijds te constateren wat je doet en anderzijds door een goede organisatie van je werk.

Voor het eerste is het belangrijk dat als je schildert, je realiseert wat je doet, constateert als iets werkt, dat opslaat en dat later weer kunt gebruiken. Denk bijvoorbeeld aan het mengen van kleuren. Je ziet een kleur. Je hebt die kleur eerder gemengd. Dat doe je door die en die en evt. die kleur te mengen, je brengt de kleur aan en dan zie je “WOW” t werkt! Je intuïtie, waarneming, ervaring en kunde hebben goed samengewerkt.

Maar ook kan je je organisatie van je werk goed regelen. Ooit zei een docent: organisatie (en compositie) is het halve werk. Een van de dingen die voor buiten schilderen, maar ook voor portret en naakten schilderen belangrijk is, is dat je intuïtief je kleuren kan vinden en zo de juiste kleuren kan mengen. Hier moest ik aan denken toen iemand die ik portreteer tijdens het project lijn 17 vroeg of ik altijd zo mijn palet opbouwde. Ik knikte en moest glimlachen en zei: “Ja, ik heb een soort vaste volgorde: mijn witten, mijn gelen, mijn oranje, mijn roden, dan violetten en dan via de groenen en de blauwen naar bruin (gebrande omber) en zwart terug bij de witten. Ik moet het eigenlijk zo, blind kunnen vinden. Als ik ooit zou lesgeven, zou dat ook één van mijn tips zijn: vind je eigen kleurpalet en vind je eigen opbouw van je palet, zodat je er zo mee kan werken. “

Hier denk ik soms over na tijdens het schilderen: Als ik les zou geven, dan zouden dat goede tips zijn. Deze anekdote toont aan dat je tijdens het schilderen eigenlijk veel meer doet dan alleen kijken, mengen en verf aanbrengen. Tijdens het schilderen neem je waar, reageer je intuïtief, sla je de informatie zo op dat je het automatisch kunt toepassen, breng je de verf aan, constateer je wat je gedaan hebt en reflecteer je erop.

Als het goed gaat, is het én een vorm van meditatie én de ultieme vorm van zelflerend vermogen. Na een paar uur inspanning, ben je en ontspannen, leeg en moe en heb je je toch weer een paar schilderlessen gegeven.

Wil je dit ook ervaren? Ga schilderen!

Wil je gewoon lekker wegdromen tijdens een portretschildersessie en woon je in de buurt van lijn 17 in Amsterdam, mail me en dan maken we een afspraak: artsas@xs4all.nl.

 

Groetjes Saskia Lensink